O Grupo Municipal Popular no Concello de Viveiro eleva ó Pleno Municipal unha moción para apoiar a reforma da lei electoral e promover a elección directa do alcalde.
O artigo 140 da Constitución establece: “A Constitución garante a autonomía dos municipios. Estes gozarán de personalidade xurídica plena. O seu goberno e administración correspóndelles aos seus respectivos concellos, integrados polos alcaldes e os concelleiros. Os concelleiros serán elixidos polos veciños do municipio mediante sufraxio universal, igual, libre, directo e segredo, na forma establecida pola lei. Os alcaldes serán elixidos polos concelleiros ou polos veciños. A lei regulará as condicións nas que proceda o réxime de concello aberto”.
É dicir, a Constitución contempla a posibilidade de que os alcaldes sexan elixidos directamente polos veciños. É máis, en 1978 o goberno de Adolfo Suárez presentou un proxecto de lei de Eleccións Locais que prevía a designación automática como alcalde do cabeza de lista da candidatura máis votada. Polo tanto, non só establecía un sistema de elección directa, senón que a lista que contase cun maior respaldo cidadán debía asumir a responsabilidade do goberno municipal.
Aínda que esta previsión normativa non resultou aprobada, o certo é que en varios países da nosa contorna, como Francia e Portugal contémplase a designación como alcalde da persoa que encabece a lista máis votada.
Así mesmo, durante o actual período constitucional houbo varias propostas ou formulacións programáticas de reforma do marco electoral municipal. Así, en 1998 o grupo parlamentario socialista suscitou unha proposición de lei orgánica que tiña por obxecto modificar a elección dos alcaldes.
Na Exposición de Motivos da citada norma dicíase: “En definitiva, as razóns que xustifican a elección directa do Alcalde por todos os electores son de natureza política, é dicir, son razóns fundadas na procura dunha mellor gobernabilidade, dunha maior identificación do Alcalde cos electores e, en fin, dun reforzamento do Concello como institución destinada a proporcionar servizos aos cidadáns”.
Esta iniciativa do Grupo Parlamentario socialista propoñía cambios substanciais que afectaban á elección directa do alcalde como o establecemento dunha curmá electoral para o grupo político do alcalde gañador ou unha segunda volta. Con todo, cando o Congreso dos Deputados foi disolto esta iniciativa lexislativa caducou.
Máis adiante, no programa electoral con que o PSOE concorreu ás Eleccións Xerais de 2004, este partido volveu suscitar a elección directa. De feito, esta foi a proposta estrela ao comezo da redacción do Libro Branco para a reforma do réxime local que, como tantas outras do goberno Zapatero, foi incumprida.
Por outra banda, no programa electoral con que o PP concorreu ás eleccións Xerais de 2011, e nas que contou cun notable apoio cidadán, xa se di que: “Promoveremos a reforma do sistema electoral municipal para respectar a vontade maioritaria dos veciños garantindo, ao mesmo tempo, a estabilidade dos concellos”.
Unha reforma electoral que permita aos cidadáns elixir directamente ao alcalde, personificando máis a súa elección, ao permitir que a máxima responsabilidade municipal recaia sobre o cabeza de lista da candidatura máis votada.
Polo tanto, desde este grupo municipal consideramos que debe reforzarse a lexitimidade popular e representativa dos alcaldes, facilitando a gobernabilidade, garantindo a estabilidade durante o Mandato electoral e posibilitando o cumprimento do programa electoral proposto aos cidadáns.
Por todo iso, o PP de Viveiro eleva ó Pleno a adopción do seguinte acordo:
Manifestar a vontade desta Corporación Municipal de que se adopten as modificacións legais oportunas que garantan o respecto á vontade maioritaria dos cidadáns e a estabilidade do Concello, de tal xeito que o cabeza da lista máis votada nas Eleccións Locais sexa elixido alcalde.