Opinións confrontadas as daqueles que pensan que a elección do magnate Trump como presidente abre de par en par a porta do populismo xenófobo, anti-liberal e, en definitiva, a deriva lóxica de corte fascista (que, por outro lado, xa leva tempo presente na vella Europa,) e as doutros que entenden que o novo presidente está lexitimado polo proceso electoral que o impulsa.
Eu persoalmente nin lle recoñezo lexitimidade algunha -non pode tela nun sistema onde para ser senador é conditio sine qua non ser multimillonario- nin tampouco penso que o resultado deba ser extremadamente alarmante.
E é que co presidente Obama xa aprendimos que un dos maiores logros da propaganda é intentar semellar esperanzadores escenarios de cambio para non mudar nada e poder manter o statu quo: falamos da imposibilidade de implementar políticas sociais, de favorecer a intervención libre dos axentes no comercio, das políticas medioambientais e, por suposto, da política exterior. A esperanza da “revolución” demócrata non deixa de ser un mero reclamo publicitario.
Que á partida da democracia representativa se xoga coas carta marcadas xa o sabemos dende hai moito tempo, pero seríamos necios se pensaramos que ese é un fenómeno xenuinamente americano; de tódolos xeitos, e por apocalíptico que pareza o escenario, penso que o problema non esta aí.
Se o sistema fai augas a pregunta obrigada é cales son as alternativas: ¿Pode a xente contrariada polo curso dos acontecementos atopar un espazo fora da queixa? ¿Non semella obrigatorio comezar a construir a sociedade dende abaixo? ¿Qué pasa coas iniciativas cidadáns, de carácter asociativo, solidario? ¿Qué hai dos espazos autoxestionados e en moitos casos desmercantilizados? ¿Qué queda da vella consigna “non nos representan”?
Se a política fora unha ferramenta cidadán sería inescusable solucionar o problema das seis familias do Celeiriño que quedaron sen casa; no ano 2008, e como consecuencia da construción dun edificio colindante, seis vivendas se viron afectas por un corremento de terras e tiveron que ser desaloxadas. Agora, con sentencias xudiciais que recoñecen que os propietarios foron privados dos seus fogares por culpa allea, son indemnizados con cantidades que non lles permiten restaurar as súas casas nin tampouco mercar unha nova.
Do pensamento global á actividade local, de replantear o sistema á solidariedade veciñal, hoxe os nosos esforzos deben estar cos veciños, coas asociacións, coas agrupacións civís. Porque do que realmente se trata non é de elixir senón de participar, porque do que se trata en última instancia non é de ter un bo amo, senón de non ter ningún.
Pablo Álvarez Ramos.