O pasado Sabado fun a Mondoñedo e como en en moitos dos pequenos pobos dunha terra que afasta aos seus fillos do seu lado, que merma ano tras ano, que fai eco cando a voz levántase apenas do rumoreo. Nunha terra que camiña cara atrás sen esperanza, onde os comercios pechan, e os bares, e as oficinas bancarias, e a maleza pecha os camiños xunto ao río porque ninguén pasa. Todo se vai reducindo como nun conto macabro.
Máis o peor de todo é a certeza dun futuro inexistente. Terra de incrédulos, ou descreídos, de pacentes labiegos sempre esperando a que chova o pan do ceo e negando, ou talvez temendo a posibilidade de que seica non caia nin auga nin pan. A nosa mentalidad non cambiou.
A moitos galegos pegáronselles as sabas, sumidos en choros e resignacion non andivemos listos nin agudos para defender o noso. Desde a solana os vellos apoiados nas súas cachas estiveron observando en introvertido silencio e cerimoniosa parsimonia como os vehículos de motor foron afastando a savia nova dos seus pobos. Ante o desolador panorama que se aveciñaba, os pais de fronte engurrada alentaron aos seus fillos para que buscasen outra vida menos sacrificada. As nais de mans duras e deformadas aleccionaban ás súas fillas mentres cavando o horto ou lavando a roupa a man, cantábanlles as vantaxes de ser señoritas de tacón e media fina na cidade asfaltada. E como xunto á escaseza tamén crece a mezquindad defensiva, a intolerancia e a meticonería, pois resultou que a falta de liberdade persoal, individual e social serviron para cociñar o caldo de cultivo do soño da fuxida.
Os nosos pequenos pobos morren sen remedio. Os ollos xa acuosos dos avós fai tempo que o adiviñaron, pero como bos supervivientes do seu medio, adiestrados duramente no recato, xamais ousaron verbalizarlo baixo risco de ser acusados de traidores ou de augures nefastos. En moitos pobos non hai pícaros, nalgúns poida que haxa un ou dous, para que non se esqueza a evolución da especie. Os demais veciños adoitan recordar punto por punto cando naceu o último habitante.
