Coida un que o mar de Manuel María – coma o de Leiras Pulpeiro ou o de Cunqueiro—era o mar de Foz. Ambolos tres tiñan o mar ao norde, e a chaira luguesa e o val de Mondoñedo, en Foz, a saída natural ó mar.
Gardamos, na memoria de rapaz, a lembranza dos labregos chairegos que por estas datas, tralas duras faenas da sega, a malla e demais labores do campo, chegaban ao mar de Foz, a repoñer os seus corpos esgotados, cos nove baños preceptivos e os correspondentes días de vagar. Eran os chairegos de Manuel María que por uns días abandonaban a tribo para acudir á reparadora visita do mar…
Acaso non poda decirse que o poeta tivese amores co mar; os seus amoríos eran mais íntimos, mais próximos; daí que a sua lira vibrase con mais emoción ante a presencia do minúsculo regato do Cepelo ou, noutra dimensión, co pai Miño.“ Un río de luz, polo que algún día habemos navegar”. “O mar –decía él—é moi grande e eu moi pequeniño”.
Tal evidencia non significa que o vate non fose sensible á realidade maxestuosa do mar, chegando a identificalo co home: “Nós somos mar. Estamos rodeados, cinguidos polo mar” e mesmo a amosar a inquedanza pola problemática social; e fala das “noites de trebón/ que fan naufragar/ a embarcación”, así como da exigua soldada do traballador: “… ao ver o precio do peixe/ é xusto que me queixe/ que non coide normal/ o diñeiro/ que o mariñeiro/ percibe de xornal.”
Manuel María foi un asiduo do mar de Foz, ao que cantou en versos florecidos na súa louvanza:
O mar de Foz, amiga, de ronseles floridos
Polo que navegan os versos mais belidos.
Eu a navegar.
O mar de Foz, amiga, de gaivotas e navíos
leva por mareas os soños mais esguios.
Eu a navegar.
O mar de Foz, amiga, o mar dos mariñeiros
Ten camiños de gozo e camiños tristeiros.
Eu a navegar
I-a ría de Foz,,amiga, ¡qué leda muiñeira,
Si a brisa a navega, cantadora e lixeira!
Eu a navegar
Tan soio no meu mar!.
Viviu Manuel María as emotivas festas mariñeiras da Virxe do Carme, das que foi pregoeiro; e no relato “Cando o mar foi polo río”, levou ó protagonista, Manuel de Paderna, ás festas do San Lourenzo, e a tomar os baños na praia da Rapadoira…
“Sinto o mar en mín, chamarme
coa súa voz ronca, poderosa…
É o meu vello amigo
O mar de Foz que me reclama
Co seu recendo rexo e masculino; quéreme perto dos mariñeiros,
Dos labregos, das xentes populares
para darnos a súa forza
E poñer en pé a nosa patria”.
O poeta de terra adentro deixou na beiramar focega, anclada, proa ó Cantábrico, a súa nao mariñeira : a Casa da Cultura que leva o seu nome.
Un cre firmemente que o de Foz foi – coma para Leiras ou Cunqueiro – o mar de Manuel María.
O posto amosa as novidades editoriais como "Mudar en común: Galiza 1959-1982", un estudo sobre a transformación estrutural da sociedade rural galega da historiadora Alba Díaz Geada que se presentou pola mañá, ou "A escola de náutica e comercio de Ribadeo, de Antonio Prado Gómez, que se presentou pola tarde na Biblioteca Municipal, antiga sede da escola. Estes e outros títulos da editora institucional están a venda nas librarías da feira.
A iniciativa foi promovida polo propio colectivo. O director territorial da Consellería de Cultura, Lingua e Xuventude, Manuel Antonio Fernández, sumouse ao acto, no que lle trasladou o recoñecemento da Xunta ao artista sarriao, multiinstrumentista e luthier que destaca entre as principais figuras do panorama musical galego.
O Instituto de Estudos Chairegos, coa colaboración do Concello de Vilalba, dentro dos actos programados para este mes de maio, co gallo das Letras Galegas, organiza o venres 30 de maio de 2025, na Casa da Cultura, ás 20:00 horas, a presentación do libro “Comida para gatos e outras delicatessen indixestas”, do que é autora Luz Darriba, artista plástica e escritora. Presentará o acto Marisa Barreiro, presidenta do Iescha.
Será o sábado, 31 de maio ás 20 h. Participarán a Escola de Música O Pallarego de Mondoñedo e a Orquestra Clasica de Xove interpretando obras de Vivaldi.
Este trámite vai dirixido ás familias que presentaron a solicitude de praza durante o período de preinscrición, e deberá completarse de forma presencial nas instalacións da escola municipal. O prazo estará aberto ata o luns 2 de xuño. Lémbrase que a formalización da matrícula é imprescindible para confirmar a admisión do neno ou nena. Ademais, as familias que non solicitaran praza no seu momento poden achegarse ao Departamento de Servizos Sociais do Concello, onde poderán recoller o impreso correspondente.
O acto celebrarase o 30 de maio ás 21,30 horas na Leira San Antonio de Mondoñedo co seguinte programa: A Directiva da Peña recibirá ao Representante do Real Madrid, Tomás Roncero (redactor xefe no Diario AS), socios e seguidores cantarán o himno do club. A cea será ás 22 horas. A animación musical será a cargo do Dúo Zafiro”. Neste acto poden participar os soci@s da Peña e seareirxs brancxs e terán que ingresar 35€ en ABANCA de Mondoñedo ata o 26 de maio.
A iniciativa, enmarcada no programa Conecta Lugo, foi organizada pola CEL e financiada polo IGAPE, e ten como obxectivo o apoio con financiamento ao emprendemento e innovación na provincia de Lugo. Por parte da FCAM interviñeron Isabel Méndez, secretaria da federación mariñá e xerente da asociación CCH de Viveiro; e Beatriz Irigoyen, asesora de A Mariña Federación.
