Foz, 30 de xullo, 2025. As xornadas de historia organizadas pola asociación A Pomba do Arco continúan este mércores 30 de xullo ás 20:30 na Casada da Cultura de Foz o escritor e cronista oficial de Mondoñedo, Antonio Reigosa. Na súa exposición, percorrerá o variado repertorio temático dos principais xéneros da chamada literatura popular de tradición oral, entre as que se sitúan os mitos, os contos, as lendas, os romances e as cantigas. Neste sentido, a posta deste ano das xornadas pola tradición oral está ligada coa decisión de dedicar o Día das Letras Galegas de 2025 a esta literatura.
A palestra de Reigosa permitirá recuperar algunhas das lendas e contos máis caros para os mariñaos. A este respecto, o relator destacará o “traballo realizado polos compiladores pioneiros na área da Mariña” e sinalará “aqueles aspectos e achegas máis salientábeis”. Neste sentido, referirase “a persoeiros tan destacados neste campo como os mindonienses Antonio Noriega e Eduardo Lence-Santar xunto aos viveirenses Alfredo García Dóriga, Juan Donapetry ou Enrique Chao Espina ou ao pontenovense, José María López”.
Reigosa sinala que “grazas a algúns destes investigadores coñecemos o lendario de lugares tan emblemáticos como a illa Coelleira, a lendas dos tres ríos principais da Mariña, o misterio que agachan covas como a do rei Cintolo, os trazos que caracterizan a mitificación popular de persoeiros como o mariscal Pardo de Cela e o Conde Santo ou as andanzas de bandoleiros como Pepa a Loba e Mamed Casanova Toribio. Neste sentido, a tradición foral é unha fonte de primeira magnitude para coñecer a historia mariñá
Unha parte destas lendas están baseados en figuras de gran relevo histórico relacionadas coa comarca da Mariña e co concello de Foz. Un caso destes é o mariscal Pardo de Cela, un dos dirixentes da revolta galega contra Castela do século XV, que tiña emprazada na Fouseira, no concello de Foz, unhas das principais fortalezas, onde resistiu durante meses ao longo de 1482 e 1483 ao exercito dos Reis Católicos, conformado por un impórtante continxente de forzas mercenarias francesas.
Reigosa significará “a importancia do traballo de transmisores de oralidade como o que fixeron algúns cegos e cegas de renome en feiras e festexos ou dos grupos de cantareiras”. Nesta dirección, apunta que “daremos conta textos dos referentes tanto autorais como dos textos literarios orais que reflicten os símbolos e valores que definen a nosa cultura e que no seu conxunto constitúen a nosa esencia identitaria, neste caso, o carácter dun grupo humano que se manifesta nun espazo ou ámbito xeográfico tan característico como, neste caso, o da Mariña.
Antonio Reigosa Carreiras, cronista oficial de Mondoñedo desde 2015, é escritor, investigador, relator e divulgador da mitoloxía e literatura de tradición oral galega. Colaborador habitualmente en prensa, radio e televisión, foi creador de revistas e mantedor-coordinador desde 2005 da enciclopedia virtual da fantasía popular ‘Galicia Encantada’. Especialista en literatura de tradición oral, foi responsábel da sección de Literatura de Tradición da AELG (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega) desde 2007 a 2022.
As xornadas fecharaas o xoves 31 de xullo Manuel Miranda, que presentará unha palestra titulada “O patrimonio arqueolóxico de Foz”. A intervención de Miranda xirará sobre aqueles aspectos de máis relevo do patrimonio focego, reparando nos castros do municipio, nos xacementos que dan conta da presenza romana, nas antigas minas, nas covas ou en espazos de gran significación como a Frouseira, onde aínda se conservan os restos da fortaleza do mariscal Pedro Pardo de Cela
E ademais unha noite musical con variedade de estilos que deleitaran a todo o público que se achegue a este prometedor serán de lecer continuando cunha noite de estrelas na cidade das mil historias que vivir. Emilio Rúa actuará na Pza do Concello ás 20h. Hugo Torreiro e Carlos Bau na terraza do Petisco/Porriño a partir das 20.30; e por último na Terraza do Rincón, Viti Gutier ás 23 horas.
Esta semana no pavillón da Veiga viviuse unha xornada chea de risas, movemento e compañeirismo cos xogos grupais. Dentro do programa Cervo Concilia, seguen creando espazos seguros e divertidos para que as crianzas se relacionen, aprendan a cooperar e desfruten do tempo libre de forma saudable.
En total foron servidas 850 racións de comida (mexillóns e lacón cocido, acompañados de pan, viño e auga). O evento, organizado polo Celta Barreiros, contou con animación musical desde as sete da tarde e ata o fin de festa. O club agradece a colaboración dos Concellos de Foz e de Barreiros “que nos prestaron mesas, cadeiras e un grupo electróxeno” e da as grazas “a todas as veciñas e veciños de Barreiros, que nos acompañaron o sábado así como aos veraneantes, que decidiron pasar un rato moi agradable entre nós e así apoiar ao Celta Barreiros”.
A Asociación de Festejos Rodraguel de Sumoas invita a veciños e visitantes a acercarse esta fin de semana a gozar das festas patronais da sua parroquia, na honra a San Antón, empezando xa o venres, 1 de agosto, cunha gran churrascada. Este luns tivo lugar a presentación do cartaz onde estivo presente Leandro Quelle e José Manuel Franco como membros da comisión organizadora, acompañados polo alcalde de Xove, Demetrio Salgueiro, e a concelleira de cultura, Mª Dolores Meitín.
Un home faleceu este domingo tras ser rescatado inconsciente da auga na praia de Llas, no concello de Foz. O aviso chegou ao 112 Galicia ás 17:15 horas a través de Urxencias Sanitarias de Galicia-061, que informaban de que acababan de sacalo da auga. Nese momento, estaban practicándolle manobras de reanimación, pero, malia os esforzos, só puideron confirmar o seu falecemento. No operativo interviñeron os servizos sanitarios e axentes da Garda Civil. Tamén se informou a Salvamento Marítimo e ao Servizo de Gardacostas de Galicia.
A conselleira do Mar asistiu aos actos da festividade da Virxe do Carmen, organizados pola confraría de pescadores Santiago Apóstol.
